Η «χρηματοδότηση από το πλήθος» (“crowdfunding”, ή διαδικτυακή μικροχρηματοδότηση) είναι μια παλιά ιδέα, που εν μέρει βασίζεται σε συνδρομητικά επιχειρηματικά μοντέλα τα οποία δημιουργήθηκαν πριν από αιώνες. Στη βάση της είναι μια πολύ απλή ιδέα, η οποία προσφέρει οφέλη και στις δύο εμπλεκόμενες πλευρές. Κάθε χρήστης μπορεί να συνεισφέρει δίνοντας από μόλις ένα ευρώ μέχρι αρκετές εκατοντάδες, ανάλογα με τα προσφερόμενα πακέτα χρηματοδότησης που ορίζει ο δημιουργός της καμπάνιας. Για να αυξήσει τις πιθανότητες στήριξης από τους ιδιώτες, η επιχείρηση προσφέρει κάποια αποκλειστικά προνόμια. Για παράδειγμα, οι πρώτοι υποστηρικτές μπορούν να αποκτήσουν το τελικό προϊόν με σημαντική έκπτωση ή να λάβουν μια συλλεκτική έκδοση και άλλα δώρα. Έτσι, όλοι έχουν κάποιο κίνητρο.

Η χρηματοδότηση από το πλήθος είναι εφικτή χάρη σε ειδικευμένες διαδικτυακές πλατφόρμες που παρέχουν την απαιτούμενη ασφάλεια συναλλαγών και τα απαραίτητα εργαλεία για τη διαχείριση της καμπάνιας. Η πιο γνωστή από αυτές είναι το Kickstarter, ενώ ιδιαίτερα ενεργές είναι και οι Indiegogo, RocketHub, Fundly, Appsplit (για apps), GoGetFunding, Peerbackers. Αν και το crowdfunding είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό για προϊόντα και υπηρεσίες τεχνολογίας, υπάρχουν και πλατφόρμες crowdfunding για ειδικά ενδιαφέροντα, όπως το AgFunder για την αγροτικό τομέα, το CircleUp αποκλειστικά για καταναλωτικά προϊόντα ή το Kiva που βοηθά μικρές επιχειρήσεις σε χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου.

Τα συστατικά της επιτυχίας

Για τη δημιουργία μιας επιτυχημένης καμπάνιας, υπάρχουν κάποιες συμβουλές που μπορούν να αποδειχθούν σωτήριες. 

1) Πριν η καμπάνια σας ξεκινήσει, φροντίστε να ενημερώσετε όλες τις ιστοσελίδες όπου υπάρχει παρουσία της εταιρείας σας, όπως για παράδειγμα το LinkedIn και τα κοινωνικά δίκτυα. Έτσι, δημιουργείται η εντύπωση αξιοπιστίας στο κοινό, μιας εταιρείας που έχει ήδη δημόσια παρουσία. Εκμεταλλευτείτε τα social media για να κάνετε πιο γνωστή τη δραστηριότητά σας σε άτομα που ίσως ενδιαφέρονται για το αντικείμενό σας και κοινοποιήστε την σε κάθε δίκτυο όπου δραστηριοποιείται η εταιρείας σας, καθώς όσο μεγαλύτερη κοινότητα έχετε δημιουργήσει από πριν, τόσο περισσότερες οι πιθανότητες να πάει καλά η καμπάνια σας. Ενημερώστε φίλους και γνωστούς, αλλά προσεγγίστε επίσης και κάποια Mέσα ή δημοσιογράφους που πιστεύετε ότι θα ενδιαφερθούν.

2) Γυρίστε ένα σύντομο βίντεο όπου θα εξηγείτε τι είναι αυτό που θέλετε να δημιουργήσετε και δείξτε σε λειτουργία έναν «πιλότο» που έχετε φτιάξει. Έχετε πολύ περισσότερες πιθανότητες χρηματοδότησης αν το κοινό και οι πιθανοί επενδυτές βλέπουν στην πράξη τι είναι αυτό που θα αγοράσουν. Χρησιμοποιήστε αρκετές φωτογραφίες και σχέδια, καθώς και αναλυτικές περιγραφές. Μιλήστε για εσάς και την ομάδα σας – το κοινό θα σας εμπιστευτεί περισσότερο αν μπορεί να σας γνωρίσει καλύτερα. Τέλος, προσφέρετε κάποια δελεαστικά πακέτα γι’ αυτούς που θα σας υποστηρίξουν, ώστε να τους δώσετε κίνητρα να προσφέρουν όσα περισσότερα μπορούν.

3) Επιλέξτε την κατάλληλη πλατφόρμα. Αν για παράδειγμα, η καμπάνια σας απευθύνεται μόνο σε Έλληνες, μπορείτε να προτιμήσετε μια πλατφόρμα όπως το Groopio. Αν θέλετε να απευθυνθείτε σε κάθε πιθανό αγοραστή σε όλον τον κόσμο, τότε η επιλογή μιας καταξιωμένης πλατφόρμας, όπως το Kickstarter και το Indiegogo είναι καλή λύση. Σε κάθε περίπτωση, διαβάστε προσεκτικά τους όρους χρήσης κάθε υπηρεσίας. Μερικές, όπως το Indiegogo, επιτρέπουν στους δημιουργούς μιας καμπάνιας να αξιοποιήσουν το χρηματικό ποσό που συγκεντρώθηκε, ακόμη κι αν ο χρηματικός στόχος δεν επετεύχθη. Κάποιες άλλες, όπως το MicroVentures και το SeedInvest απευθύνονται αποκλειστικά σε επενδυτές.

4) Να επικοινωνείτε τακτικά με τους υποστηρικτές σας (η κάθε πλατφόρμα σας προσφέρει τα κατάλληλα εργαλεία γι’ αυτό), ενημερώνοντάς τους για την πρόοδο του project σας, δημοσιεύοντας νέες φωτογραφίες που θα αυξήσουν το ενδιαφέρον και εξηγώντας τις δυσκολίες σας αν προκύψει κάποιο εμπόδιο.

Τι να προσέξετε

Από την πλευρά της εταιρείας, θα πρέπει να υπάρχει μια ιδέα, η οποία να έχει περάσει το αρχικό στάδιο της έρευνας και ανάπτυξης (αν πρόκειται για προϊόν) ή να έχει ολοκληρωθεί το επιχειρηματικό πλάνο (αν πρόκειται για υπηρεσία). Σε διαφορετική περίπτωση, θα συναντήσετε πολλά εμπόδια στην πορεία και θα δυσαρεστήσετε το κοινό σας.

Μην ξεκινάτε μια καμπάνια χρηματοδότησης αν δεν είστε έτοιμοι να προσφέρετε ένα αξιοπρεπές προϊόν ή υπηρεσία στο κοινό που θα σας στηρίξει. Αν ολοκληρωθεί επιτυχώς η καμπάνια αλλά οι υποστηρικτές σας δεν μείνουν ευχαριστημένοι από αυτό που θα λάβουν, τότε η φήμη της εταιρείας σας θα αμαυρωθεί. Αντίστοιχα αρνητική εντύπωση θα δημιουργηθεί αν δεν τηρήσετε τις ημερομηνίες παραγωγής και παράδοσης, όπως έχετε αρχικά αναγγείλει.

Μελετήστε πολύ προσεκτικά τους όρους χρήσης μιας υπηρεσίας. Πριν καθορίσετε το ποσό που χρειάζεται να συγκεντρωθεί, υπολογίστε πόσο θα κρατηθεί από την πλατφόρμα crowdfunding, τους φόρους που πρέπει να αποδοθούν και ποια επιπλέον έξοδα θα προκύψουν για τη δημιουργία των προσφερόμενων πακέτων και την αποστολή τους στους υποστηρικτές σας. Να έχετε υπόψη επίσης πως ενδέχεται το ποσό που θα συγκεντρωθεί να μην αποδεσμευτεί άμεσα.

Ακόμη κι αν μια καμπάνια χρηματοδότησης από το πλήθος δεν στεφθεί με επιτυχία, να θυμάστε ότι από την προσπάθεια θα έχετε αποκομίσει δημοσιότητα, θα έχετε προσελκύσει ενδιαφέρον και θα έχετε λάβει feedback από τον κόσμο. Όλα αυτά είναι πολύτιμα όσο και το χρηματικό ποσό που χρειάζεστε.