Δεκαέξι χιλιάδες αλλόχθονα είδη – δηλαδή οργανισμοί οι οποίοι δεν ζούσαν στο παρελθόν στα ευρωπαϊκά εδάφη – έχει αναφερθεί ότι διαβιούν σήμερα στη Γηραιά Ήπειρο.

Τα συγκεκριμένα είδη, που περιλαμβάνουν ιούς, μύκητες, φύκη (άλγες), βρυόφυτα, φτέρες, ανώτερα φυτά, ασπόνδυλα, ιχθύες, αμφίβια, ερπετά, πτηνά και θηλαστικά, απειλούν σοβαρά τη βιοποικιλότητα και τους φυσικούς πόρους της Ευρώπης, ενώ υπολογίζεται ότι οι επιπτώσεις στην οικονομία της φτάνουν τα 12 δις ευρώ ετησίως.

Η ανάγκη αντιμετώπισης του προβλήματος θεωρείται επιτακτική, γι΄ αυτό το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποφάσισε τον περασμένο Απρίλιο να προχωρήσει σε σειρά μέτρων.

Το βασικό σχέδιο, εισηγητής του οποίου ήταν ο Τσέχος ευρωβουλευτής Πάβελ Ποτς, προβλέπει σε πρώτη φάση τη δημιουργία μιας «μαύρης λίστας» ειδών - εισβολέων, σε συνεργασία με τα 28 κράτη μέλη, τα οποία θα πρέπει να εντοπίσουν τις διαδρομές εισόδου και τους τρόπους εξάπλωσης των εισβολέων και στη συνέχεια να τοποθετήσουν συστήματα ελέγχου και να καταρτίσουν σχέδια αντιμετώπισης του «εχθρού».

Τα κράτη-μέλη θα κληθούν να ορίσουν και ποινές για όσους εισάγουν παράνομα νέα είδη, αν και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα μπορεί να χορηγεί, κατ’ εξαίρεση, άδειες για συγκεκριμένες δραστηριότητες οι οποίες θα περιλαμβάνουν αλλόχθονα είδη.

Πολλά από τα ξενικά είδη προσαρμόζονται με μεγάλη ευκολία στο νέο περιβάλλον και μετατρέπονται σε σημαντική απειλή για τα τοπικά οικοσυστήματα, τις καλλιέργειες και το ζωικό κεφάλαιο. 

Ήδη στην ΕΕ λειτουργεί από το 2012 το EASIN (European Alien Species Information Network / Ευρωπαϊκό δίκτυο πληροφοριών για τα αλλόχθονα είδη), το οποίο συμβάλει στην καλύτερη πληροφόρηση των Ευρωπαίων πολιτών, σχετικά με το πού και πόσο συχνά συναντώνται μη ιθαγενή είδη στην Ευρώπη, με στόχο να βοηθήσει στη βελτίωση της χάραξης πολιτικής σε αυτό το δύσκολο ζήτημα.

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υπολογίζεται ότι το 10% - 15% των αλλοχθόνων ειδών που έχουν εντοπιστεί στο ευρωπαϊκό περιβάλλον έχουν εξαπλωθεί, με σημαντικές περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις.

Το φυτό Heracleum mantegazzianum, η αμερικανική ποταμοκαραβίδα (Pacifastacus leniusculus), το μύδι Dreissena polymorpha και ο μοσχοποντικός Ondatra zibethicus, έχουν επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και προκαλούν σημαντικές ζημίες στη δασοκομία, τη γεωργία και την αλιεία. Το ιαπωνικό φυτό Fallopia japonica παρεμποδίζει την ανάπτυξη άλλων φυτών, εκτοπίζει αυτόχθονα φυτά και προκαλεί σοβαρές ζημίες σε υποδομές, με τεράστιες οικονομικές συνέπειες. Από μελέτες προέκυψε ότι το συγκεκριμένο φυτό προκαλεί ζημίες ύψους 205 εκατ. ευρώ ετησίως στην Αγγλία, τη Σκοτία και την Ουαλία.

Η Εξέλιξη προσφέρει εξειδικευμένα εκπαιδευτικά προγράμματα για τον σύγχρονο αγρότη. Δείτε περισσότερα εδώ.