Με το πρόβλημα της ανεργίας μεγαλύτερο και σοβαρότερο από ποτέ, πολλοί Έλληνες δείχνουν έτοιμοι να ασχοληθούν με τον πρωτογενή τομέα. Ποια είναι, όμως, η πραγματική κατάσταση της αγροτικής παραγωγής στη χώρα; Υπάρχουν περιθώρια ανάπτυξης και ανάγκες για νέο εργατικό δυναμικό;
Μια ματιά στα νούμερα δείχνει ότι το περιθώριο ανάπτυξης του αγροτικού τομέα στην Ελλάδα είναι τεράστιο. Σύμφωνα με στοιχεία (Ιούλιος 2013) της Πανελλήνιας Συνομοσπονδίας Ενώσεων Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΠΑΣΕΓΕΣ), ο πρωτογενής τομέας απασχολεί περί τα 500.000 άτομα, δηλαδή το 12,4% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού της χώρας. «Η αξία της παραγωγής του γεωργικού κλάδου, σε τρέχουσες τιμές, εκτιμάται το 2012 (προσωρινά στοιχεία) σε 10,8 δις ευρώ», αναφέρει έκθεση της ΠΑΣΕΓΕΣ, επισημαίνοντας ότι η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία του, σε βασικές τιμές, βρίσκεται στο χαμηλό επίπεδο των 5 δις ευρώ, μέγεθος το οποίο αναλογεί μόλις στο 4% στο σύνολο της οικονομίας.
Το 2011 η αξία των εισαγόμενων αγροτικών προϊόντων (συμπεριλαμβανομένων των τροφίμων και των ποτών), κάλυπτε το 13,6% της συνολικής αξίας των εισαγωγών, διαμορφώνοντας αρνητικό ισοζύγιο στο εμπόριο αγροτικών προϊόντων της χώρας, με έλλειμμα το οποίο προσέγγιζε τα 2 δις ευρώ. Για το 2013 το έλλειμμα είχε διαμορφωθεί κάπως χαμηλότερα, στα 1,8 εκατομμύρια ευρώ, με τα κτηνοτροφικά προϊόντα να αποτελούν την «αχίλλειο πτέρνα».
Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι το 2013, σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, ο ελληνικός αγροδιατροφικός τομέας αποτελεί τη «ναυαρχίδα» των ελληνικών εξαγωγών, με μια αξία που άγγιξε το 2013 περίπου τα 8 δις ευρώ. Οι εξαγωγές των ελαιολάδων αυξήθηκαν το 2013 κατά 42%, των γαλακτοκομικών 13%, των νωπών καρπών και φρούτων 9% και των φρούτων και λαχανικών 3%. Από τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι υπάρχει ανάπτυξη και η ανάγκη να γίνει θετικό το εμπορικό ισοζύγιο στα αγροτικά προϊόντα παραμένει.
Πέρα από την κλασική αγροτική παραγωγή δε, πολλοί νέοι γεωργοί στρέφονται και σε νέες δυναμικές καλλιέργειες όπως είναι το μύρτιλλο, το ιπποφαές, το ρόδι, η μαύρη τρούφα, τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά, ενώ πλέον δίνεται νέα έμφαση στην ποιότητα με την παραγωγή βιολογικών προϊόντων και προϊόντων ΠΟΠ και ΠΓΕ, τα οποία αποτελούν «σημαία» των ελληνικών εξαγωγών.
Τέλος, πολλοί φορείς, δημόσιοι και ιδιωτικοί, όπως το Κέντρο Βιώσιμης Επιχειρηματικότητας Εξέλιξη, προσφέρουν τα τελευταία χρόνια τεχνογνωσία και βοήθεια
σε νέους αγρότες ή σε νεοεισερχόμενους στη γεωργία.
Όπως δείχνουν τα πράγματα, λοιπόν, η αγροτική οικονομία της χώρας έχει μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης, οι ανάγκες σε νέες μεθόδους, καινοτόμες ιδέες και δραστήριους ανθρώπους είναι μεγάλες, ενώ οι ευκαιρίες και οι υποδομές που προσφέρονται στους νέους αγρότες βρίσκονται σε καλύτερο επίπεδο από ποτέ.