Καθώς τα δύο τελευταία χρόνια οι τιμές του πετρελαίου θέρμανσης εξισώθηκαν με εκείνες του πετρελαίου κίνησης, οι περισσότεροι καταναλωτές στράφηκαν σε άλλες μορφές ενέργειας για την επίτευξη μιας αποδεκτής θερμικής άνεσης μέσα στα σπίτια τους. Ο ηλεκτρισμός αποτέλεσε την πιο εύκολη λύση για τους περισσότερους από αυτούς. Λογικό άλλωστε καθώς πρόκειται για την πιο διαδεδομένη μορφή ενέργειας, ενώ χρησιμοποιείται για την παραγωγή θερμότητας με διάφορους εναλλακτικούς τρόπους. Οι πιο διαδεδομένες προτάσεις που βασίζονται στην χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας είναι οι ακόλουθες:
- Ηλεκτρικά σώματα λαδιού,
- Σόμπες αλογόνου,
- Αερόθερμα
- Θερμοπομποί
- Θερμοσυσσωρευτές
- Ηλεκτρικοί λέβητες,
- Ηλεκτρική υπέρυθρη θέρμανση,
- Διαιρούμενες κλιματιστικές (γνωστές και ως split units)
- Κεντρικές αντλίες θερμότητας
Η αγορά έχει κατακλυστεί από διαφημιστικά μηνύματα περί της εξοικονόμησης που προσφέρουν καθώς και των δυνατοτήτων τους. Η αλήθεια που κρύβεται πίσω από αυτές τις προωθητικές ενέργειες είναι απλή και βασίζεται σε θεμελιώδεις νόμους της φυσικής. Αν θέλουμε να κατατάξουμε τα συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας χρησιμοποιώντας το κριτήριο της ενεργειακής απόδοσης δύο είναι οι κατηγορίες.
Στην πρώτη ανήκουν όλα τα συστήματα που χρησιμοποιούν ηλεκτρικές αντιστάσεις για την παραγωγή της θερμότητας και σε αυτή ανήκουν τα ηλεκτρικά σώματα λαδιού, οι σόμπες αλογόνου, τα αερόθερμα οι θερμοπομποί, οι θερμοσυσσωρευτές οι ηλεκτρικοί λέβητες και η ηλεκτρική υπέρυθρη θέρμανση. Στην δεύτερη κατηγορία ανήκουν τα συστήματα που χρησιμοποιούν την αρχή της μεταφοράς θερμότητας, δηλαδή τα κλιματιστικά τύπου split units και οι κεντρικές αντλίες θερμότητας.
Τα συστήματα της πρώτης κατηγορίας έχουν συντελεστή απόδοσης γύρω στην μονάδα. Δηλαδή για 1 kWh θερμικής ενέργειας απαιτούν την κατανάλωση περίπου 1 ηλεκτρικής kWh. Ακόμα και σήμερα με τις αυξημένες τιμές του πετρελαίου δεν κρίνεται συμφέρουσα η επιλογή τους όταν πρόκειται να χρησιμοποιηθούν ως συστήματα κεντρικής θέρμανσης. Αντίθετα, όμως αποτελούν μια χρήσιμη εναλλακτική πρόταση όταν χρησιμοποιούνται ως σύστημα τοπικής θέρμανσης.
Όσον αφορά την δεύτερη κατηγορία, δηλαδή την θέρμανση μέσω κλιματισμού, τότε σαφώς πρόκειται για την αποτελεσματική πρόταση αν λάβουμε αποκλειστικά το κριτήριο του κόστους. Οι σύγχρονες συσκευές έχουν βαθμό απόδοσης (Coefficient of Perfomance ή COP) που ξεκινάει από 3,5 και μπορεί να φτάνει μέχρι την τιμή των 5. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι 1 ηλεκτρική Kwh μπορεί να αποδώσει 3,5 kWh θερμικής ενέργειας. Η διαφορά είναι προφανής και από αυτήν προκύπτει η μεγάλη εξοικονόμηση για τους καταναλωτές. Όμως και εδώ υπάρχουν μυστικά πίσω από την τεχνολογία. Η απόδοση των κλιματιστικών μονάδων δεν είναι σταθερή. Εξαρτάται από την εξωτερική θερμοκρασία. Όσο μικρότερη είναι αυτή τόσο μειώνεται και η απόδοση των μονάδων. Οπότε ο χρήστης οφείλει να ελέγξει και αυτήν την παράμετρο πριν αποφασίσει.
Σε κάθε περίπτωση η επιλογή του πιο αποτελεσματικού τρόπου θέρμανσης για μια οικία δεν πρέπει να βασίζεται μόνο στις πληροφορίες από τις εταιρείες. Είναι απαραίτητη η συνεργασία με έναν μηχανολόγο μηχανικό και η εκπόνηση μιας ολοκληρωμένης μελέτης που θα λαμβάνει υπόψη το κόστος εγκατάστασης, το κόστος λειτουργίας, την θερμική άνεση και το χρόνο απόσβεσης για κάθε πρόταση.