Από τις αρχές του 2011 νέες έννοιες εισχώρησαν στην καθημερινότητα μας: Ενεργειακή Επιθεώρηση κατοικίας, Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης και Ενεργειακός επιθεωρητής. Μέσα σε ένα δύσκολο οικονομικό κλίμα πολλοί είναι αυτοί που θεώρησαν ότι ο μόνος στόχος αυτών των εξελίξεων είναι η ακόμα μεγαλύτερη οικονομική αφαίμαξη των καταναλωτών. Αυτό όμως ισχύει μόνο στην περίπτωση που κάνουμε το λάθος και καταφύγουμε στην ενεργειακή επιθεώρηση απλώς και μόνο για να εναρμονιστούμε με τις απαιτήσεις που θέτει το νέο νομικό πλαίσιο.
Για όσους όμως αντιληφθούν την ουσία που κρύβεται πίσω από αυτές τις έννοιες τότε μάλλον θα διαπιστώσουν ότι το κέρδος που θα αποκομίσουν είναι μεγαλύτερο από το ποσό που θα καταβάλλουν για την πραγματοποίηση μιας ενεργειακής επιθεώρησης.
Άλλωστε, δεν είμαστε εμείς που πρώτοι ανακαλύψαμε τον θεσμό της ενεργειακής επιθεώρησης. Ήδη, στις περισσότερες χώρες του Δυτικού κόσμου εφαρμόζεται καθώς παντού το ζητούμενο είναι να βρεθούν τρόποι που θα ελαχιστοποιούν την ενεργειακή κατανάλωση των κτιρίων.
Η επιθεώρηση κατοικίας είναι λοιπόν μια διαδικασία της οποίας τελικός σκοπός είναι ο προσδιορισμός της ενεργειακής κατανάλωσης του συγκεκριμένου ακινήτου και η κατάταξή του σε κάποια κατηγορία.
Πραγματοποιείται από τους ενεργειακούς επιθεωρητές σε δύο στάδια. Στην πρώτη φάση γίνεται η αυτοψία της οικίας: ο ενεργειακός επιθεωρητής επισκέπτεται το ακίνητο, καταγράφει τα στοιχεία του κτιριακού κελύφους και τα συστήματα θέρμανσης, ψύξης και παραγωγής ζεστού νερού χρήσης, ενώ προσδιορίζει την θέση του ακινήτου σε σχέση με τα γειτονικά. Επιπρόσθετα, συγκεντρώνει και κάποιες άλλες χρήσιμες πληροφορίες από το έντυπο συντήρησης του λέβητα και τους προηγούμενους λογαριασμούς κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας.
Αφού ολοκληρώσει την αυτοψία και συγκεντρώσει όλα τα απαραίτητα δεδομένα, τα εισάγει σε ειδικά υπολογιστικά προγράμματα, τα οποία υπολογίζουν την ενεργειακή κατάταξη της οικίας.
Το λογισμικό δημιουργεί ένα ηλεκτρονικό αρχείο, το οποίο ο ενεργειακός επιθεωρητής υποβάλλει μέσω του Internet σε μια συγκεκριμένη διεύθυνση (www.buildingcert.gr) για να εκδοθεί τελικά το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης, το οποίο και είναι προαπαιτούμενο για μισθώσεις και πωλήσεις ακινήτων μεγαλύτερων από 50 m2. Όμως η ενεργειακή επιθεώρηση -και εδώ είναι το ζητούμενο το οποίο πρέπει να αντιληφθούν οι ιδιοκτήτες των κατοικιών- δεν είναι απλώς το μέσο για την έκδοση του Πιστοποιητικού Ενεργειακού Απόδοσης. Αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία ώστε να ελεγχθεί η κατοικία σας από εκπαιδευμένους και πιστοποιημένους μηχανικούς, οι οποίοι μπορούν να διαπιστώσουν αδυναμίες όσον αφορά την ενεργειακή κατανάλωσης της κατοικίας σας και αντίστοιχα να προτείνουν μέτρα που θα βελτιώσουν την ενεργειακή της απόδοση.
Για το λόγο αυτό θα πρέπει και οι ιδιοκτήτες να επιδιώκουν η ενεργειακή επιθεώρηση να είναι ουσιαστική, ώστε ο επιθεωρητής να έχει την δυνατότητα να εξετάσει ενδελεχώς το ακίνητο. Μπορεί κάποια από τα μέτρα που θα προτείνει να είναι σχετικά μεγάλου κόστους, όπως π.χ. η αντικατάσταση των κουφωμάτων ή η τοποθέτηση επιπρόσθετης μόνωσης, αλλά υπάρχουν και ενέργειες που μπορούν να βελτιώσουν αμέσως τις ενεργειακές καταναλώσεις με μικρό ή και μηδενικό κόστος. Παραδείγματος χάριν, επιδιόρθωση των μονώσεων των σωλήνων που ξεκινούν από το λεβητοστάσιο ή η ρύθμιση της θερμοκρασίας του προσαγόμενου νερού στα θερμαντικά σώματα σε χαμηλότερα επίπεδα.
Το σημαντικό με την ενεργειακή επιθεώρηση είναι ότι πλέον έρχεται ένας εξειδικευμένος επιστήμονας που ελέγχει το ακίνητο προτείνοντας ανάλογες λύσεις και κατευθύνσεις. Μέχρι τώρα, πολλοί ιδιοκτήτες ή και ενοικιαστές ακινήτων στην προσπάθεια τους να πετύχουν μείωση στις διάφορες ενεργειακές καταναλώσεις απευθύνονταν σε διαφορετικές ειδικότητες τεχνικών και στην συνέχεια προσπαθούσαν μόνοι τους, συνδυάζοντας τις διάφορες προτάσεις να πετύχουν το βέλτιστο ενεργειακό αποτέλεσμα. Αυτό συχνά έφερνε αποτέλεσμα εντελώς αντίθετο από το προσδοκώμενο, προκαλούσε διάφορα τεχνικά προβλήματα στην καθημερινή λειτουργία της οικίας ή τέλος οι λύσεις που υιοθετούνταν μπορεί να έφερναν κάποιο αποτέλεσμα αλλά με δυσανάλογο κόστος.
Η σωστή και ολοκληρωμένη ενεργειακή επιθεώρηση αντιμετωπίζει αυτά τα θέματα και δίνει στον ιδιοκτήτη ή στον ένοικο της οικίας μια συνοπτική εικόνα των βημάτων που πρέπει να ακολουθήσει προκειμένου να πετύχει το αποτέλεσμα που θέλει. Η ενεργειακή επιθεώρηση λοιπόν δεν είναι απαραίτητη απλώς για την έκδοση του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης. Είναι απαραίτητη διότι μπορεί να μας δώσει μια απεικόνιση της κατάστασης που βρίσκεται η οικία μας όσον αφορά τις ενεργειακές καταναλώσεις της και ποιες ενέργειες πρέπει να γίνουν για να μειωθούν αυτές. Μείωση των ενεργειακών καταναλώσεων σημαίνει μείωση των εξόδων και βελτίωση του οικογενειακού προϋπολογισμού. Και κάθε ενέργεια προς αυτήν την κατεύθυνση κάθε άλλο παρά επουσιώδης και περιττή μπορεί να θεωρηθεί, ειδικά στην σημερινή εποχή.